Adat
Perpatih diamalkan di Negeri Sembilan dan Naning di Melaka. Nama Adat Perpatih
diambil sempena gelaran orang yang menyuruh Adat Tuah Disakato, yakni adat yang
diamalkan di Minangkabau, Datuk Parapatieh Nan Sabatang (Datuk Perpatih Nan
Sebatang). Menurut Newbold (1839: 76 dalam buku Adat Perpatih: perbezaan dan
persamaannya dengan Adat Temenggung), Negeri Sembilan semasa kedatangan
perantau Minangkabau ke semenanjung Tanah Melayu, bukanlah kawasan yang tidak
berpenghuni.
Semenjak orang Negeri Sembilan dan Naning
mempunyai hubungan dengan masyarakat luar terutamanya orang-orang Eropah
(Inggeris), cara hidup masyarakat Adat Perpatih telah dipengaruhi, malah diubah
oleh elemen-elemen baru yang mewakili nilai-nilai yang tidak pernah dikenali
sebelum ini. Jadual di bawah memberi penerangan mengenai perbezaan yang dialami
oleh Adat Perpatih terutamanya sebelum dan selepas kedatangan pihak penjajah.
Sebelum kedatangan Penjajah
|
Perkara
|
Selepas Kedatangan
Penjajah
|
Yang Dipertuan Besar, Undang, Lembaga, Buapak dan Perut
|
Politik
|
·
Mengikis dan mengetepikan fungsi perwakilan
politik (kuasa ketua adat- Undang, Lembaga, Buapak dikecilkan dan diganti
dengan seorang Residen)
·
Residen dibantu oleh Pegawai Daerah.
|
Mewariskan tanah kepada kaum wanita dan kaum lelaki hanya sebagai
penjaga.
|
Warisan Tanah
|
Sistem hak milik individu
|
Lelaki tidak boleh menikahi wanita dari sukunya sendiri.
|
Perkahwinan
|
Kaum lelaki berkahwin dengan wanita di luar masyarakat, hal yang sama
juga berlaku dengan kaum wanita. (penghijrahan)
|
Pertanian
|
Ekonomi
|
·
Perdagangan
·
Pedalaman (berniaga kecil-kecilan dan bercucuk
tanam- sawah padi)
|
Sumber: Wan Nur Safira Bt Wan Mohd Nafiah et.al. (2013). Nilai Ilmu Dan Maklumat :
Ilmu Perdukunan, Ilmu Firasat, Jampi, Pengasih, Strata Masyarakat, Adat Istiadat, Adat Temenggung dan Adat Perpatih. Tanjong Malim: Universiti Pendidikan Sultan Idris
Tiada ulasan :
Catat Ulasan